Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Nedir?

Gümrük işlemlerinizde maliyetlerinizi düşüren, eşyanızın kontrol edilmeden gümrükten geçmesine imkan veren, zamana karşı yarışan şirketlere ciddi bir zaman tasarrufu sağlayan, bazı belgeler olmadan da eşyayı teslim almanızı sağlayan bir belgedir.

Kısaca, Devlet'in güvendiği şirketler arasına girmenizi sağlayan uluslararası geçerliliği bulunan bir ayrıcalık belgesidir.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası kapsamında;

Beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırmalar
Eksik beyan
Kısmi teminat
Götürü teminat
Onaylanmış ihracatçı yetkisi
Yerinde gümrükleme

ŞEKLİNDE sağlanan BİR çok haklar veya kolaylıklar bulunmaktadır. Bu haklar ve kolaylaştırmalar aşağıda ele alınmıştır.

1) Beyanın Kontrol Türüne İlişkin Kolaylaştırmalar

YYS sahibi kişilere;

Yeşil hat uygulaması.

Beyannamelerin belge kontrolüne tabi tutulması halinde, kontrollerin öncelikle yapılması.

Beyanname kapsamı eşyanın muayeneye tabi tutulması halinde, muayenenin öncelikle yapılması.

Hakları verilir.

Fayda: Burada özellikle yeşil hat uygulaması eşyanın gümrük idaresince kontrol edilmemesi anlamını taşımaktadır.

Limanların yoğunluğu, muayene ve kontrol esnasında kaybedilen zaman, x-ray maliyetleri, laboratuvar süreci, mesai ve yolluk ödemeleri gibi zaman kaybettirici veya maliyet arttırıcı unsurların ortadan kalkması veya azalması şirketler açısından oldukça önemlidir.

Özellikle, yeşil hat uygulaması sayesinde gümrükte eşyanın bekleme sürelerinin azalmasının ve bu sayede stoksuz çalışma imkanının doğmasının sonucunda finansman maliyetlerinde ciddi oranlarda azalma söz konusu olacaktır.

2) Eksik Beyan

Orijinal fatura, ATR, menşe belgesi, navlun makbuzu, işlenmiş tarım ürünü analiz raporunun asılları olmaksızın eşya ithal edebilme hakkı verir.

Fayda: Orijinal belgenin gelmesi için geçen süre zarfında eşyanın gümrükte beklemesinin maliyetleri ortadan kalkacaktır.

3) Kısmi Teminat

Gümrük antrepo, gümrük kontrolü altında işleme ve geçici ithalat rejimlerine tabi tutulan eşya için teminat alınması öngörülen durumlarda, sertifika sahibi kişilerden, talep etmeleri halinde, ithalat vergilerinin yüzde onu oranında teminat alınır.

Dahilde işlemede bu oran %1’dir.

Fayda: Teminatlı işlemlerin olması halinde paranın finansman maliyeti dikkate alındığında bahse konu hakkın; banka giderleri ile ilgili şirket maliyetlerini düşürmede önemli bir yer tutacağı açıktır.

4) Götürü Teminat

Götürü teminat uygulaması, eşyanın gümrük vergilerinin teminata bağlanmasını gerektiren bir gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulduğu durumlarda, bu uygulamadan yararlanacak kişi için belirlenmiş tutardaki teminatın, her işlem için ayrı ayrı teminat verilmeksizin, teminata bağlanması gereken tutardan bağımsız olarak ve herhangi bir düşüm yapılmaksızın bir yıl süreyle kullanılabilmesini ifade eder.

Yorum: Yukarıda teminat konusunda yapılan açıklamaya ilave olarak, her işlem başına teminat vermek yerine yıllık bir tane teminat verilmesi işlemlerin hızlanması adına önemli bir haktır.

5) Onaylanmış İhracatçı Yetkisi

Bu yetki kapsamında;

a) A.TR Dolaşım Belgelerini Bakanlıkça yetki verilen kişi ve kuruluş tarafından düzenleme ve vize işlemi için gümrük idarelerine ibraz etme zorunluluğu olmaksızın düzenleyebilme izni,

b) Serbest Ticaret Anlaşması yapılan ülke veya ülke gruplarıyla tercihli ticarette, Türkiye ile Avrupa Birliği arasında tarım ürünlerinin tercihli ticaretinde ve ülkemiz tarafından tek taraflı olarak tanınan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi rejimi kapsamında gerçekleştirilen tercihli ticarette eşyanın kıymetine bakılmaksızın eşya ve ülke/ülke grubu bazında fatura beyanı veya EUR.MED fatura beyanı düzenleyebilme izni,

c) İhracatta yerinde gümrükleme izni

Şeklinde kolaylıklar bulunmaktadır.

Yorum: Bu kolaylıklardan özellikle ilgili kurumlara belge götürmeden onaylama yetkisi verilmesi hususu, ihracatçılar için zaman kazandırıcı bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.

6) İthalatta Yerinde Gümrükleme

Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibi kişilere, eşyayı ithalat gümrük müdürlüğüne sunmaksızın ithal işlemlerini kendi tesislerinde gerçekleştirmek üzere izin verilmesidir.

Yorum: İthalatta yerinde gümrükleme izni sadece YYS sahibi firmalara tanınmış bir haktır ancak YYS alınması esnasında bu hakkın talep edilmiş olması ve ilave şartların sağlanmış olması gerekir.

7) Beyannameye Eklenmesi Gereken Belgelere İlişkin Kolaylaştırmalar

Gümrük Yönetmeliği’nin 114/3. maddesine göre, yeşil hattan yararlanma hakkı bulunan YYS sahibi kişiler adına tescil edilen gümrük beyannamelerinin 44 no.lu kutusuna mezkûr Yönetmeliğin 114/1 maddesinde belirtilen beyannameye eklenmesi zorunlu belgeler (fatura, menşe belgesi, ticaret politikasına ilişkin belgeler vs) kaydedilir ve bu belgeler beyannameye eklenmez.

Yorum: Yukarıda eksik belge ile beyan konusunda belirtildiği üzere belge beklenmesi esnasında kaybedilen zamanı önleyecek bir kolaylaştırmadır.

8) Eşyanın Teslimindeki Kolaylaştırmalar

Gümrük Yönetmeliği’nin 130. maddesine göre eşya, boşaltma yerinde konşimentoda teslim edileceği gösterilen ve bir nüshasını taşıyan kimseye ve eğer konşimento emre muharrer ise ciro ile devralmış şahsa teslim olunur. Ancak, konşimentosu ibraz edilemeyen petrol ve türevleri, eşyanın taşıyıcısı veya temsilcisi tarafından eşyanın alıcısı olarak gösterilen YYS sahiplerine teslim edilebilir. Bunun için, konşimentonun en geç doksan gün içinde ibraz edileceğine dair verecekleri taahhütname verilmek zorundadır.

Yorum: Petrol ve türevleri ithal eden firmalar için sağlanan bu kolaylık konşimento beklenirken kaybedilen zamanı önlemektedir.

9) Emsal Tahlil Kolaylıkları

39.01 ila 39.15 tarife pozisyonlarında yer alan ve dökme gelen eşyaların ithalinde emsal tahlil kullanılamamaktadır. Ancak Gümrük Yönetmeliği’nin 196/2-c maddesine göre YYS sahibi olanlar tarafından bahse konu eşyalar için emsal tahlil raporu kullanılabilmektedir. Bunun için eşyanın ithalinde süreklilik bulunmalı, göndericisi, alıcısı ve menşei aynı olmalı, özelliklerini belirleyici belgelerde ve bu belgeler ile eşya üzerinde bulunan ayırt edici ibarelerde farklılık bulunmamalı ve tahlil raporu beyanname tescil tarihi itibarıyla en fazla altı ay öncesine dayanmalıdır.

Yorum: 39.01 ila 39.15 tarife pozisyonlarında yer alan ve dökme gelen eşyaların ithalinde YYS sahibi firmaların büyük avantajı söz konusudur. Bu eşyaların gemiyle geldiği ve olası demuraj giderlerinin yüksekliği dikkate alındığında ne derece önemli bir kolaylık olduğu anlaşılmaktadır.

10) Tahlil Sonucunun Beklenmemesi Kolaylığı

Gümrük Yönetmeliği’nin 196/1. maddesine göre Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 27 (27.01 ila 27.05, 2709.00.90 ve 27.16 hariç), 28, 29 uncu fasılları ve 32.08, 34.03 ve 38.11 tarife pozisyonu ile 39.01 ile başlayarak 39.15 dâhil olmak üzere bu tarife pozisyonlarında yer alan eşyanın dökme olarak gelmesi halinde laboratuvar tahlili yapılır.

Mezkûr Yönetmeliğin 196/6. maddesine göre ise, bu eşyaların yükümlüsünün YYS sahibi olması halinde, tahlil sonuçları alınmadan eşya teslim edilmektedir. Tahlil sonucunun beyana aykırı çıkması halinde, sistem üzerinde beyannameye meşruhat düşülür ve vergilerin yeniden hesaplanmasını gerektirir bir durum olması halinde tahakkuku yeni duruma göre yapılır.

Yorum: Bu eşyaların gemiyle geldiği ve olası demuraj giderlerinin yüksekliği dikkate alındığında ne derece önemli bir kolaylık olduğu anlaşılmaktadır.

11) Ayniyet Tespitine İlişkin Kolaylıklar

2019/09 sayılı Genelgeye göre yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip kişiler tarafından;

Geçici ithalat rejimi kapsamında 2153, 2353, 3153, 3158, 4053, 4058, 4253, 4258, 5300, 5321, 5323, 5341, 5351,5352, 5371, 5391, 5800, 7153, 7158 rejim kodlarından;
Geçici ihracat kapsamında 2300, 2340, 2342, 6123, 6323, 6771, 7123 rejim kodlarından;

Tescil edilen beyannamelerde beyan edilen her türlü eşyanın, fiziki kontrolü gerektirir özel durumlar hariç olmak üzere, sadece ayniyet tespiti gerekçesiyle kırmızı hatta yönlendirilmemesi gerekmektedir.

Yorum: Bir eşyanın ayniyet tespitinin yapıldığı ve bunun için kırmızı hatta yönlendirildiği durumlarda yaşanacak zaman kaybı ve artan maliyetler (mesai, liman masrafı, x-ray vs) dikkate alındığında bu kolaylığın oldukça önemli olduğu anlaşılmaktadır.

12) Gümrük Müşavirliği Hizmet Bedellerinde İndirim

30/12/2015 tarihli ve 29578 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Müşavirliği ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesine İlişkin Tebliğin 5. Maddesine göre;

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi firmaların ihracat işlemleri için Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesindeki ücretlerde %25 oranında indirim uygulanabilir
Aynı gümrük müşavirliği şirketinden hizmet alınması şartıyla beyanname sayısı göz önünde bulundurularak Asgari Ücret Tarifesinde aşağıda yer alan indirim oranları uygulanabilir:
- Bir takvim yılında ihracat işlemleri için beyanname sayısı 1.000'i aştığında bundan sonraki beyannameler için %35 oranında; beyanname sayısı 2.500’ü aştığında bundan sonraki beyannameler için %50 oranında indirim uygulanabilir.
- Bir takvim yılında ithalat işlemleri için beyanname sayısı 1.000'i aştığında bundan sonraki beyannamelerde Asgari Ücret Tarifesindeki ücretlerde %25 oranında; 2.500’ü aştığında bundan sonraki beyannameler için %35 oranında indirim uygulanabilir.

Yorum: Yıl içerisinde binlerce beyannamesi olan firmalar için gümrük müşavirliği asgari ücret tarifesinde yapılan bahse konu indirimler YYS sahibi firmalara ciddi maliyet avantajı sağlayabilecektir.

13) Taşıt Üstü İşlem Yapma Kolaylığı

16 seri no.lu Gümrük Genel Tebliği çerçevesinde, yetkilendirilmiş yükümlü statüsüne sahip kişilere ait eşyalar taşıt üstünde muayene edilebilme imkanına sahiptir.

Yorum: Bu kolaylık sayesinde eşyanın antrepoya boşaltılması ve tekrar yüklenmesi maliyetinden, yükleme boşaltma esnasında ortaya çıkabilecek olası zararlardan ve zaman kaybından kurtulmak mümkün olabilecektir. Öte yandan, taşı üstü işlem talep edildiğinde eşyanın yüklü olduğu taşıtın gümrük sahasına getirilmesi söz konusu olacağından buralara giriş çıkış ücretlerinin de hesaba katılması önem arz etmektedir.

14) Diğer Kolaylıklar

Yukarıda sayılan kolaylıklara ilave olarak, günlük operasyon süreçlerinde menşe şahadetnamesinin daha az istenmesi, TAREKS denetimlerinde ilave puanlar verilmesi, ihracat beyannamelerinde kıymet araştırması yapılmaması şeklinde kolaylıklar veya imkanlar da bulunmaktadır.

Bunun haricinde, gümrük idaresi nezdinde yapılan görüşmelerde, idari başvurularda YYS'li firma olmanın avantajları söz konusu olmaktadır. İdarecilerin YYS'li firmaya güveni diğer firmalara göre daha fazla olduğundan bu güvenin karar alma süreçlerine etkisi olmaktadır.

Yorum: Bahsedilen bu konuların, menşe şahadetnamesi maliyetleri, bu belgenin gelmesi için geçen zaman, TAREKS denetimlerinde verilen emek ve kaybedilen zaman dikkate alındığında hiç de göz ardı edilmeyecek kadar önemli kolaylıklar olduğu anlaşılmaktadır.

ŞARTLAR

YYS alımı İÇİN aranan şartlar AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDEDİR. (YYS I ve YYS II İÇİN İLAVE şartlar bulunmaktadır)

1) Şirket yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının, kaçakçılık, rüşvet vs gibi suçlardan ceza veya mahkumiyet kararının bulunmaması gerekir. Detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

2) Geriye dönük 3 yıl içerisinde Yönetmelikte belirtilen sayılarda gümrük cezaları ile karşılaşılmamış olması gerekir.

3) Kesinleşmiş vergi ve SGK borcu olmamalıdır.

4) Şirketin borçlarını ödeme gücünü ve mali yeterliliği gösteren YMM raporu gerekmektedir.4) Şirketin borçlarını ödeme gücünü ve mali yeterliliği gösteren YMM raporu gerekmektedir.

5) Şirkete, depolara, yükleme boşaltma yerlerine izinsiz giriş çıkış olmamalı, buralara giriş çıkış kayıt altına alınıyor olmalıdır.

6) Avrupa Akreditasyon Birliğinin karşılıklı tanıma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca düzenlenecek ve akreditasyon kurumunun markasını taşıyan geçerli ISO 9001 ve ISO 27001 sertifikaları olmalıdır.

7) Sertifika başvurusunun yapıldığı yıldan önceki takvim yılı içinde veya başvurunun yapıldığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde gümrük idaresinde en az yüz adet beyan kapsamında işlem yapılmış olması gerekmektedir.

8) İç kontrol mekanizmasına sahip olunmalıdır.

9) Tüm tesislerin girişinde güvenlik personelinin bulunması gerekmektedir.

10) Tüm tesislerin etrafının duvar ve tel örgü ile çevrili olması, kamera sistemlerinin bulunması gereklidir.

11) Yangın söndürme sistemi, jeneratör vb önlemlerin bulunması gerekmektedir.

12) Bir arşivin ve arşiv görevlisinin olması, bu kişinin görev tanımının ve arşiv prosedürünün bulunması gerekmektedir.

13) ERP programı kullanılması, ithalat, ihracat, muhasebe ve lojistik hareketlerinin ERP programında kayıtlı olması gerekir.

14) Hassas olarak ifade edilen departman (Bilgi işlem, kamera izleme odası, dış ticaret, muhasebe, vb) girişlerinde kart okuyucu veya parmak izi sisteminin bulunması gerekir.

15) Dış ticaret eğitimlerinin alınmış olması gerekir.

16) Kaçakçılık, terör, lojistiğin güvenliği vb konularda güvenlik eğitiminin alınmış olması gerekir.

17) Tesisin coğrafik durumu ve ticareti yapılan eşyanın özellikleri açısından bir güvenlik firmasına risk analizi yaptırılması gerekmektedir.

18) Tüm tedarikçilerle hizmet alımlarına dair sözleşmelerin bulunması gerekir.

Önemli Not: 31.12.2021 Tarihine Kadar Yapılacak Başvurularda Aşağıdaki Şartlardan En Az Birinin Daha Sağlanması Gerekiyor;

1) Sanayi sicil belgesi, kapasite raporu, ar-ge merkezi belgesi, ekspertiz raporu vb belgelerden en az birine sahip olunması

Veya

2) Sertifika başvurusunun yapıldığı yıldan bir önceki takvim yılı veya başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari 5 milyon ABD doları tutarında fiili ihracat yapmış olunması

Veya

3) Sertifika başvurusunun yapıldığı yıldan bir önceki takvim yılı veya başvurunun kayda alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari ithalat ve ihracat toplamının 20 milyon ABD doları olması veya 20 milyon ABD doları ithalat yapılmış olması,

Veya

4) Grup ithalatçıları için, gerçekleştirilen ithalatın en az yüzde altmışının grup imalatçısının üretiminde kullanılan eşyanın ithalatı olduğunu gösterir yeminli mali müşavirince hazırlanan raporun olması.

YYS ALIMI

Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası müracaatı ve belgenin alınabilmesi için yapılacak hazırlıklar ciddi bir zaman ile dikkatli ve disiplinli çalışmayı gerekli kılmaktadır.

Firma iç organizasyonun istenilen şartlara uyarlanması ve belge alım sürecinin yönetimi yaklaşık 6 aylık bir zaman dilimi gerektirmektedir.

Bu kapsamda, istenen evraklar içerisinde bulunan EK-2. Soru Formu; Firmanın, genel bilgiler, dış ticaret işlemlerinin süreçleri ve Emniyet/Güvenlik koşullarının sağlanması ile ilgili bilgilerinin dokümantasyon olarak istendiği, müfettişlerin mahallinde yapılan inceleme ile kontrolünün sağlandığı, kapsamlı bir formdur.

Bu çerçevede proje ekibimiz ile firma personeli dokümantasyon çalışmasını birlikte yürüteceğinden dolayı ortak bir çalışma grubu oluşturulacaktır. Proje ekibimizin yönlendirmesi ile ilgili firma personeli soru formunun da istenen bilgi ve belgeleri hazır hale getirecektir.

Hazırlanması/cevaplanması gereken soru formu için tıklayınız.